Het kan je wellicht al eens opgevallen zijn; een kleine inscriptie in je gouden sieraden, zoals 585 of 750. Deze inscripties worden goudstempels genoemd. Maar wat zijn deze goudmerken nou precies en wat vertellen ze ons?
Wat is een goudmerk?
Een goudmerk geeft informatie over de zuiverheid van het goud. Een officiële instantie brengt deze stempels aan op sieraden gemaakt van echt goud. Deze goudstempels dienen dan ook als een garantie voor de hoeveelheid goud.
De stempels bestaan uit een getal van drie cijfers. Dit getal staat voor het percentage puur goud in het sieraad, dit noemen we het aantal karaat goud. Zo staat een stempel van 750 voor 75% puur goud, wat gelijk is aan 18 karaat.
Hoe herken je echt goud?
Het identificeren van een goudmerk is in principe vrij eenvoudig; zoek naar een kleine inscriptie aan de binnenkant van een ring, de sluiting van een ketting, of op een andere plek op het sieraad. De stempel kan op een verborgen plek zitten en is soms niet met het blote oog zichtbaar. Het gebruik van een loep kan je helpen bij het vinden van het goudmerk.
De verschillende goudstempels en het bijbehorende aantal karaat:
- 333 - 8 karaat goud
- 375 - 9 karaat goud
- 417 - 10 karaat goud
- 585 - 14 karaat goud
- 750 - 18 karaat goud
- 916 - 22 karaat goud
De meest gebruikte stempel in Nederland: 585
In Nederland is het meest voorkomende goudmerk 585. Deze stempel staat voor 14 karaat goud, wat betekent dat het sieraad voor 58,5% uit puur goud bestaat. Puur goud is relatief zacht metaal en is daarom niet geschikt om te dragen. Gouden sieraden bestaan daarom naast het pure goud ook uit andere metalen, zoals koper en zilver. Deze samenstelling van metalen wordt ook wel legering genoemd. Door het mengen van metalen, heeft het sieraad een sterke samenstelling die beter bestand is tegen slijtage, waardoor je het elke dag met plezier kunt dragen.
Nederland kent strikte regelgeving rondom goudmerken. Zo mag je gouden sieraden pas goud noemen, als deze minimaal van 14 karaat gemaakt zijn. In Engeland is dit bijvoorbeeld vanaf 9 karaat. Onze collectie bestaat voornamelijk uit 14 karaat gouden juwelen. Een deel van onze vintage collectie komt uit Engeland, deze stukken zijn dan ook vaak van 9 karaat.
Hoe herken je 18 karaat goud?
18 karaat goud is een legering die voor 75% uit puur goud bestaat. Je kunt 18 karaat herkennen door de goudstempel 750 of door de afkorting 18k. In 18 karaat goud zit een hoger gehalte puur goud dan bijvoorbeeld 14 karaat. Dit maakt een sieraad van 18k goud vaak een stuk kostbaarder.
18k goud heeft doorgaans een rijkere, warmere gele kleur dan 9k of 14k. De exacte tint hangt echter af van de legering. Een hoger kopergehalte zorgt voor een rodere tint, zoals bij roségoud, terwijl een hoger zilver- of palladiumgehalte de kleur verzacht, zoals bij witgoud.
Hoe wordt een keurmerk aangebracht?
Het aanbrengen van een goudmerk wordt door een officiële instantie uitgevoerd. In Nederland wordt dit gedaan door een waarborginstantie. Het is verplicht om gouden voorwerpen met een gewicht van minimaal één gram te voorzien van een goudstempel. Na de productie gaat een gouden sieraad eerst naar de waarborg. Hier controleert de instantie het goudgehalte en brengt vervolgens de stempel aan.
Het goudmerk wordt aangebracht met behulp van een speciale pons. Het bestempelen van het sieraad wordt voorzichtig gedaan, om schade te voorkomen. Bij sommige delicate stukken, wordt een lasergravure gebruikt om de stempel aan te brengen.
Keurmerken buitenland
Binnen Europa verschilt het per land hoe het keurmerkproces precies verloopt. Echter wordt buitenlands goud bij de import vaak opnieuw gekeurd. Zo ook bijvoorbeeld bij de import van goud uit Turkije. In Turkije geldt bijvoorbeeld een ander keurmerkproces voor goud dan in Nederland. Dit heeft te maken met verschillen in wetgeving, controlesystemen en de rol van waarborginstellingen.
Witgoud
Witgoud is een legering van geelgoud gemengd met metalen als zilver, palladium of mangaan. Witgoud is dus een metaal dat geproduceerd moet worden en komt dus niet voor in de natuur. Witgoud krijgt hetzelfde goudmerk als geelgoud en kun je op dezelfde manier herkennen, bijvoorbeeld door de stempel 585 of 750.
Hoe herken je goud zonder keurmerk?
Stel dat er geen goudstempel op jouw sieraad te vinden is, hoe weet je dan of je met echt goud te maken hebt? Geen goudmerk hoeft niet meteen te betekenen dat het geen echt goud is. Het kan namelijk zijn dat de stempel door slijtage vervaagd is of dat deze ontbreekt deze omdat het sieraad niet door een waarborginstantie is gekeurd.
Een eenvoudige methode om dit te testen is de magneettest. Goud is een edelmetaal dat van nature geen magnetische eigenschappen bezit. Wanneer je een magneet bij je sieraad houdt, zou er geen aantrekking moeten plaatsvinden tussen de twee wanneer het sieraad echt goud bevat. Echter biedt deze methode geen absolute zekerheid en zijn er bepaalde uitzonderingen. Er zijn namelijk andere edelmetalen, zoals platina die net als goud niet magnetisch zijn. Als je het zeker wilt weten, laat je sieraad dan controleren door een goudsmid, die kan vaststellen of het echt goud is.
Bij Oro Jewels zijn alle gouden juwelen gecontroleerd door de waarborginstantie en voorzien van een goudmerk.